Για πολλούς από εκείνους που αναλαμβάνουν να μαγειρέψουν για τα γιορτινά τραπέζια, αυτές οι μέρες δεν είναι ιδιαίτερα ήρεμες. Είναι αντιθέτως κάπως δύσκολες, με κούραση, άγχος και ενίοτε εκνευρισμό γιατί ας μη γελιόμαστε, είναι άλλο να πηγαίνεις καλεσμένος κάπου και να τα βρίσκεις όλα έτοιμα και άλλο να κλείνεσαι στην κουζίνα για μια-δυο μέρες μέχρι τη στιγμή που όλοι θα κάτσουν στο εορταστικό τραπέζι. Κι αν είσαι κι από εκείνους που τα θέλουν όλα τέλεια; Ε τότε δε σε σώζει τίποτα.
Γι’ αυτό χρειάζεται σε τέτοιες περιπτώσεις να είμαστε λίγο πιο επιεικείς με τους εαυτούς μας, να λέμε και κανένα «δε βαριέσαι». Δεν είναι απαραίτητο να είναι όλα στην εντέλεια. Μπορεί οι πατάτες να έχουν αρπάξει λίγο, το κρέας να θέλει λίγο παραπάνω αλάτι και η τούρτα να μην στέκεται όπως την ήθελες, αλλά πίστεψέ με, οι συνδαιτημόνες σου νοιάζονται περισσότερο για την παρέα σου παρά για τα φαγητά σου.
Το μυστικό για να επιβιώσει κανείς τις φρενήρεις αυτές μέρες των εορτών και των τραπεζωμάτων είναι για μένα τα εύκολα, δοκιμασμένα και απλά φαγητά τα οποία ξέρεις πως θα ικανοποιήσουν σχεδόν τους πάντες, πως δεν θα σου επιφυλάξουν εκπλήξεις και δεν θα σε κρατήσουν δέσμια στην κουζίνα για ατελείωτες ώρες. Ένα τέτοιο φαγητό είναι οι ανοιχτές αλμυρές τάρτες με σφολιάτα.
Αυτή εδώ με τυριά, μανιτάρια και σαλάμι είναι πραγματικά πεντανόστιμη. Γήινη, γλυκιά, αλμυρή, πικάντικη, κρεμώδης, τραγανή και βουτυρένια, με την αφράτη και τραγανή σφολιάτα, το πικάντικο κι αλμυρό σαλάμι, την πλούσια και ελαφρώς αψιά crème fraîche, τα μανιτάρια με την ουμάμι και βαθιά γήινη γεύση τους, και με τα τρία διαφορετικά τυρία —το ήπιο brie, το κρεμώδες gruyère και το έντονο grana padano— να δίνουν το καθένα και τον δικό του χαρακτήρα στην τάρτα δημιουργώντας έναν εξαίσιο συνδυασμό γεύσεων και υφών.
Εύχομαι σε όλους σας Καλή Χρονιά με υγεία, αγάπη και νόστιμες περιπέτειες.
Τάρτα σφολιάτας με τρία τυριά, μανιτάρια και σαλάμι
Χρησιμοποίησα διάφορα μανιτάρια (μικρά πορτομπέλο, κανθαρέλλες, λευκά και καφετιά σιμέτζι και σιτάκε) γιατί μου αρέσουν οι διαφορετικές γεύσεις και υφές που προσδίδουν στην τάρτα αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όποιο άλλο είδος φρέσκων μανιταριών μπορείτε να βρείτε.
Αν δεν μπορείτε να βρείτε saucisson sec με πιπέρι (γαλλικό χοιρινό σαλάμι αέρος), χρησιμοποιήστε οποιοδήποτε άλλο σαλάμι αέρος με πιπέρι προτιμάτε.
Πιθανές αλλαγές στα τυριά για όσους βρίσκεστε στην Ελλάδα: Αντί για gruyère (γκρυγιέρ) μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια πικάντικη γραβιέρα και αντί για grana padano (γκράνα παντάνο), κεφαλοτύρι. Δεν έχουν την ίδια γεύση αλλά είναι κοντά.
Μερίδες: 1 τάρτα / 6-8 κομμάτια
Υλικά
1 φύλλο σπιτικής ή έτοιμης σφολιάτας (περίπου 270 γρ.) κομμένο σε παραλληλόγραμμο 37 x 22 εκ.
1 κόκκινο κρεμμύδι (περίπου 100 γρ.), κομμένο σε λεπτές φέτες
1 σκελίδα σκόρδο, πολτοποιημένη
2 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο
50 γρ. τυρί gruyère πικάντικο, ψιλοτριμμένο
50 γρ. τυρί grana padano, ψιλοτριμμένο
125 ml crème fraîche, πλήρης
1 αβγό μεσαίου μεγέθους
Φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
Αλάτι
250 γρ. διάφορα φρέσκα μανιτάρια
Ξύσμα από 1 μικρό λεμόνι
Τα φύλλα από 3 κλωναράκια φρέσκου θυμαριού
7-8 φέτες saucisson sec με πιπέρι (ή άλλο σαλάμι)
1 μικρό αβγό, ελαφρά χτυπημένο μ’ ένα πιρούνι, για την επάλειψη της ζύμης
20 γρ. τυρί brie (μπρι), κομμένο σε μικρά κομμάτια
Λίγο ελαιόλαδο, για το φινίρισμα
3-4 κλωναράκια φρέσκου θυμαριού, για το γαρνίρισμα
Ειδικά εργαλεία: ταψί/λαμαρίνα, λαδόκολλα, πινέλο ζαχαροπλαστικής
Προετοιμασία
Σ’ ένα μικρό τηγάνι, ζεστάνετε 1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο και προσθέστε τα κρεμμύδια. Σωτάρετε σε χαμηλή φωτιά για 8 λεπτά περίπου μέχρι τα κρεμμύδια να μαλακώσουν, ανακατεύοντας τακτικά. Ένα λεπτό πριν να είναι έτοιμα, προσθέστε το σκόρδο.
Αφήστε στην άκρη να κρυώσουν.
Τοποθετήστε τη σφολιάτα (κομμένη σε παραλληλόγραμμο 37 x 22 εκ.) πάνω σε ένα ταψί/λαμαρίνα που έχετε προηγουμένως καλύψει με ένα κομμάτι λαδόκολλα. Χαράξτε τη σφολιάτα ελαφρά μ’ ένα μαχαίρι δημιουργώντας ένα κάδρο 3 εκ. ολόγυρα, προσέχοντας να μην κόψετε τη ζύμη, και βάλτε την στο ψυγείο.
Σ’ ένα μεγάλο μπωλ, προσθέστε τα κρύα πια κρεμμύδια με το σκόρδο και προσθέστε το τριμμένο gruyère και grana padano, την crème fraîche, το μεσαίο αβγό και λίγο μαύρο πιπέρι και αναμείξτε καλά μ’ ένα κουτάλι. Βάλτε το μείγμα στο ψυγείο για μισή ώρα για να σφίξει.
Προθερμάνετε το φούρνο σας στους 200°C.
Κόψτε τα μανιτάρια σε φέτες (εκτός των σιμέτζι ή ενόκι αν χρησιμοποιήσετε γιατί είναι πολύ μικρά) και προσθέστε τα σε ένα μεγάλο μπωλ μαζί με 1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο, το ξύσμα λεμονιού, τα φρέσκα φύλλα θυμαριού, λίγο αλάτι και πιπέρι, κι ανακατέψτε.
Βγάλτε τη σφολιάτα και το μείγμα τυριών-αβγού-crème fraîche απ’ το ψυγείο και απλώστε το μείγμα τυριών ομοιόμορφα μέσα στο κάδρο της σφολιάτας. Προσθέστε από πάνω τα ¾ των μανιταριών (κρατήστε το υπόλοιπο ¼ των μανιταριών στο μπωλ) φροντίζοντας να τα απλώσετε ομοιόμορφα. Ανάμεσα στα μανιτάρια τοποθετήστε τις φέτες του σαλαμιού.
Επιστρέψτε τη σφολιάτα στο ψυγείο, για 10 λεπτά.
Σημείωση: Αυτό το κάνω διότι όσο πιο κρύα είναι η σφολιάτα πριν μπει στο φούρνο τόσο πιο καλά θα φουσκώσει κατά το ψήσιμο.
Μ’ ένα πινέλο, αλείψτε γύρω-γύρω τη ζύμη με το χτυπημένο αβγό και βάλτε το ταψί στο μεσαίο ράφι του προθερμασμένου φούρνου. Ψήστε την τάρτα για περίπου 30 λεπτά. Μετά τα πρώτα 15 λεπτά ψησίματος, προσθέστε τα υπόλοιπα μανιτάρια πάνω από την τάρτα. Πέντε λεπτά πριν να είναι έτοιμη η τάρτα, προσθέστε από πάνω τα κομματάκια του τυριού μπρι.
Η τάρτα είναι έτοιμη όταν η σφολιάτα έχει φουσκώσει και έχει πάρει ένα χρυσοκάστανο χρώμα, η γέμιση έχει ψηθεί και τα τυριά έχουν λιώσει ομοιόμορφα κι έχουν πάρει χρώμα σε διάφορα μέρη.
Σημείωση: Ο λόγος που προσθέτω μερικά μανιτάρια μετά τα πρώτα 15 λεπτά ψησίματος της τάρτας είναι γιατί η γέμιση φουσκώνει και κάποια από τα μανιτάρια βυθίζοναι μέσα σε αυτή. Προσθέτοντας μερικά μανιτάρια αργότερα, πρώτον καταφέρνω να έχω διαφορετικές υφές μανιταριών και δεύτερον παραμένουν ορατά στην κορυφή της τάρτας κάνοντάς την και πιο ελκυστική οπτικά.
Αφαιρέστε το ταψί απ’ το φούρνο, περιχύστε με λίγο ελαιόλαδο και γαρνίρετε με 3-4 κλωναράκια θυμαριού.
Σερβίρετε την τάρτα αμέσως κομμένη σε κομμάτια.
Γι’ αυτό χρειάζεται σε τέτοιες περιπτώσεις να είμαστε λίγο πιο επιεικείς με τους εαυτούς μας, να λέμε και κανένα «δε βαριέσαι». Δεν είναι απαραίτητο να είναι όλα στην εντέλεια. Μπορεί οι πατάτες να έχουν αρπάξει λίγο, το κρέας να θέλει λίγο παραπάνω αλάτι και η τούρτα να μην στέκεται όπως την ήθελες, αλλά πίστεψέ με, οι συνδαιτημόνες σου νοιάζονται περισσότερο για την παρέα σου παρά για τα φαγητά σου.
Το μυστικό για να επιβιώσει κανείς τις φρενήρεις αυτές μέρες των εορτών και των τραπεζωμάτων είναι για μένα τα εύκολα, δοκιμασμένα και απλά φαγητά τα οποία ξέρεις πως θα ικανοποιήσουν σχεδόν τους πάντες, πως δεν θα σου επιφυλάξουν εκπλήξεις και δεν θα σε κρατήσουν δέσμια στην κουζίνα για ατελείωτες ώρες. Ένα τέτοιο φαγητό είναι οι ανοιχτές αλμυρές τάρτες με σφολιάτα.
Αυτή εδώ με τυριά, μανιτάρια και σαλάμι είναι πραγματικά πεντανόστιμη. Γήινη, γλυκιά, αλμυρή, πικάντικη, κρεμώδης, τραγανή και βουτυρένια, με την αφράτη και τραγανή σφολιάτα, το πικάντικο κι αλμυρό σαλάμι, την πλούσια και ελαφρώς αψιά crème fraîche, τα μανιτάρια με την ουμάμι και βαθιά γήινη γεύση τους, και με τα τρία διαφορετικά τυρία —το ήπιο brie, το κρεμώδες gruyère και το έντονο grana padano— να δίνουν το καθένα και τον δικό του χαρακτήρα στην τάρτα δημιουργώντας έναν εξαίσιο συνδυασμό γεύσεων και υφών.
Εύχομαι σε όλους σας Καλή Χρονιά με υγεία, αγάπη και νόστιμες περιπέτειες.
Τάρτα σφολιάτας με τρία τυριά, μανιτάρια και σαλάμι
Χρησιμοποίησα διάφορα μανιτάρια (μικρά πορτομπέλο, κανθαρέλλες, λευκά και καφετιά σιμέτζι και σιτάκε) γιατί μου αρέσουν οι διαφορετικές γεύσεις και υφές που προσδίδουν στην τάρτα αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όποιο άλλο είδος φρέσκων μανιταριών μπορείτε να βρείτε.
Αν δεν μπορείτε να βρείτε saucisson sec με πιπέρι (γαλλικό χοιρινό σαλάμι αέρος), χρησιμοποιήστε οποιοδήποτε άλλο σαλάμι αέρος με πιπέρι προτιμάτε.
Πιθανές αλλαγές στα τυριά για όσους βρίσκεστε στην Ελλάδα: Αντί για gruyère (γκρυγιέρ) μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια πικάντικη γραβιέρα και αντί για grana padano (γκράνα παντάνο), κεφαλοτύρι. Δεν έχουν την ίδια γεύση αλλά είναι κοντά.
Μερίδες: 1 τάρτα / 6-8 κομμάτια
Υλικά
1 φύλλο σπιτικής ή έτοιμης σφολιάτας (περίπου 270 γρ.) κομμένο σε παραλληλόγραμμο 37 x 22 εκ.
1 κόκκινο κρεμμύδι (περίπου 100 γρ.), κομμένο σε λεπτές φέτες
1 σκελίδα σκόρδο, πολτοποιημένη
2 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο
50 γρ. τυρί gruyère πικάντικο, ψιλοτριμμένο
50 γρ. τυρί grana padano, ψιλοτριμμένο
125 ml crème fraîche, πλήρης
1 αβγό μεσαίου μεγέθους
Φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
Αλάτι
250 γρ. διάφορα φρέσκα μανιτάρια
Ξύσμα από 1 μικρό λεμόνι
Τα φύλλα από 3 κλωναράκια φρέσκου θυμαριού
7-8 φέτες saucisson sec με πιπέρι (ή άλλο σαλάμι)
1 μικρό αβγό, ελαφρά χτυπημένο μ’ ένα πιρούνι, για την επάλειψη της ζύμης
20 γρ. τυρί brie (μπρι), κομμένο σε μικρά κομμάτια
Λίγο ελαιόλαδο, για το φινίρισμα
3-4 κλωναράκια φρέσκου θυμαριού, για το γαρνίρισμα
Ειδικά εργαλεία: ταψί/λαμαρίνα, λαδόκολλα, πινέλο ζαχαροπλαστικής
Προετοιμασία
Σ’ ένα μικρό τηγάνι, ζεστάνετε 1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο και προσθέστε τα κρεμμύδια. Σωτάρετε σε χαμηλή φωτιά για 8 λεπτά περίπου μέχρι τα κρεμμύδια να μαλακώσουν, ανακατεύοντας τακτικά. Ένα λεπτό πριν να είναι έτοιμα, προσθέστε το σκόρδο.
Αφήστε στην άκρη να κρυώσουν.
Τοποθετήστε τη σφολιάτα (κομμένη σε παραλληλόγραμμο 37 x 22 εκ.) πάνω σε ένα ταψί/λαμαρίνα που έχετε προηγουμένως καλύψει με ένα κομμάτι λαδόκολλα. Χαράξτε τη σφολιάτα ελαφρά μ’ ένα μαχαίρι δημιουργώντας ένα κάδρο 3 εκ. ολόγυρα, προσέχοντας να μην κόψετε τη ζύμη, και βάλτε την στο ψυγείο.
Σ’ ένα μεγάλο μπωλ, προσθέστε τα κρύα πια κρεμμύδια με το σκόρδο και προσθέστε το τριμμένο gruyère και grana padano, την crème fraîche, το μεσαίο αβγό και λίγο μαύρο πιπέρι και αναμείξτε καλά μ’ ένα κουτάλι. Βάλτε το μείγμα στο ψυγείο για μισή ώρα για να σφίξει.
Προθερμάνετε το φούρνο σας στους 200°C.
Κόψτε τα μανιτάρια σε φέτες (εκτός των σιμέτζι ή ενόκι αν χρησιμοποιήσετε γιατί είναι πολύ μικρά) και προσθέστε τα σε ένα μεγάλο μπωλ μαζί με 1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο, το ξύσμα λεμονιού, τα φρέσκα φύλλα θυμαριού, λίγο αλάτι και πιπέρι, κι ανακατέψτε.
Βγάλτε τη σφολιάτα και το μείγμα τυριών-αβγού-crème fraîche απ’ το ψυγείο και απλώστε το μείγμα τυριών ομοιόμορφα μέσα στο κάδρο της σφολιάτας. Προσθέστε από πάνω τα ¾ των μανιταριών (κρατήστε το υπόλοιπο ¼ των μανιταριών στο μπωλ) φροντίζοντας να τα απλώσετε ομοιόμορφα. Ανάμεσα στα μανιτάρια τοποθετήστε τις φέτες του σαλαμιού.
Επιστρέψτε τη σφολιάτα στο ψυγείο, για 10 λεπτά.
Σημείωση: Αυτό το κάνω διότι όσο πιο κρύα είναι η σφολιάτα πριν μπει στο φούρνο τόσο πιο καλά θα φουσκώσει κατά το ψήσιμο.
Μ’ ένα πινέλο, αλείψτε γύρω-γύρω τη ζύμη με το χτυπημένο αβγό και βάλτε το ταψί στο μεσαίο ράφι του προθερμασμένου φούρνου. Ψήστε την τάρτα για περίπου 30 λεπτά. Μετά τα πρώτα 15 λεπτά ψησίματος, προσθέστε τα υπόλοιπα μανιτάρια πάνω από την τάρτα. Πέντε λεπτά πριν να είναι έτοιμη η τάρτα, προσθέστε από πάνω τα κομματάκια του τυριού μπρι.
Η τάρτα είναι έτοιμη όταν η σφολιάτα έχει φουσκώσει και έχει πάρει ένα χρυσοκάστανο χρώμα, η γέμιση έχει ψηθεί και τα τυριά έχουν λιώσει ομοιόμορφα κι έχουν πάρει χρώμα σε διάφορα μέρη.
Σημείωση: Ο λόγος που προσθέτω μερικά μανιτάρια μετά τα πρώτα 15 λεπτά ψησίματος της τάρτας είναι γιατί η γέμιση φουσκώνει και κάποια από τα μανιτάρια βυθίζοναι μέσα σε αυτή. Προσθέτοντας μερικά μανιτάρια αργότερα, πρώτον καταφέρνω να έχω διαφορετικές υφές μανιταριών και δεύτερον παραμένουν ορατά στην κορυφή της τάρτας κάνοντάς την και πιο ελκυστική οπτικά.
Αφαιρέστε το ταψί απ’ το φούρνο, περιχύστε με λίγο ελαιόλαδο και γαρνίρετε με 3-4 κλωναράκια θυμαριού.
Σερβίρετε την τάρτα αμέσως κομμένη σε κομμάτια.